Mae Janet Finch-Saunders, yr Aelod o’r Senedd dros Aberconwy a Gweinidog Newid Hinsawdd yr Wrthblaid, wedi galw eto ar Lywodraeth Cymru i weithredu i sicrhau nad yw ehangu coetiroedd yn bygwth bywyd gwyllt a ffermydd.
Mae Llywodraeth Cymru am blannu 86 miliwn yn fwy o goed erbyn diwedd y degawd. Hyd yn hyn, dim ond oddeutu 1,690 hectar o goedwigoedd newydd sydd wedi’u plannu rhwng 2014 a 2020. Yn wir, yn y flwyddyn hyd at fis Mawrth 2020, tra plannwyd 200 hectar o goetir newydd yng Ngogledd Iwerddon, 2,330 yn Lloegr, a 10,860 yn yr Alban, dim ond 80 lwyddodd Cymru i’w plannu.
Er mwyn cyrraedd sero net, mae angen i ni blannu 43,000 hectar o goed newydd erbyn 2030, gan godi i 180,000 hectar erbyn 2050 (sy’n cyfateb i blannu 5,000 hectar y flwyddyn). Fodd bynnag, cafwyd adroddiadau bod tua dwsin o ffermydd wedi’u prynu’n ddiweddar gan gwmnïau a buddsoddwyr o’r tu allan i Gymru.
Wrth sôn am y risg sy’n wynebu Cymru yn sgil dull plannu coed cyffredinol, dywedodd Janet:
“Mae angen i Lywodraeth Cymru ddechrau cyrraedd targedau plannu coed, ond drwy gydweithredu â Cyfoeth Naturiol Cymru, rhaid sicrhau nad ydym yn gweld dull cyffredinol o blannu coed.
“Gallai caniatáu plannu ar raddfa fawr ar dir sy’n gyfoethog o ran amrywiaeth gael effaith andwyol ar gymunedau a’n planed.
“Yn hytrach na gweld ffermwyr yn poeni y gallent gael eu gwthio oddi ar eu tir drwy’r ymgyrch plannu coed, mae angen i ni weld Cyfoeth Naturiol Cymru yn cymryd camau i atal neu o leiaf ofyn am newidiadau i blanhigfeydd sy’n cwmpasu ffermydd cyfan.
“Ni ddylai ehangu coetir fygwth bywyd gwyllt a ffermydd. Rhaid rhoi’r un pwysigrwydd i gynefinoedd amaethyddol eraill sy’n gyfoethog o ran carbon, fel gwrychoedd, rhostir, mawndir, glaswelltir sy’n llawn rhywogaethau, gweirgloddiau, a gwndwn amlrywogaeth”.
DIWEDD
Llun: Janet Finch-Saunders AS